پشت پرده «عشق ابدی» پرستو صالحی درباره ازدواج

در روز های اخیر رئالیتی شو «عشق ابدی» بحث در مورد فرهنگ سازی عجیب و مبتذل برای ازدواج را داغ کرد. این برنامه که از آن سوی آب ها مخاطب ایرانی را نشانه گرفته است تلاش می کند که با گنجاندن جوان هایی از نسل های مختلف به شکل هدفمند مخاطبان خاص را جذب کند. ویترین این برنامه دادن حق انتخاب به زنان است اما چینش خط به خط این برنامه نشان می دهد که باز هم حرف بر سر نگاه جنسیت زده و کسب درآمد با گنجاندن رفتار های عجیب و غریب میان جوانان است؛ چرا که به زوج برنده این رئالیتی شو وعده جایزه ۳۰هزار دلاری داده شده است.

 بعد از بلایندیت حالا نوبت عشق پوشالی است

سال گذشته بود که بلایندیت های ایرانی همچون یک ویروس به سرعت در شبکه های اجتماعی گسترده شدند و هر چند برخی معتقد بودند این برنامه ها برشی از واقعیت جوانان امروزی را نمایان کرده اند اما نگاه های نقادانه و البته منصفانه این برنامه ها را شیوه ای برای تحمیل نگاه فانتزی برای ازدواج می دانستند. حالا پس از خاموش شدن آتش برنامه های بلایندیت که تا همین چند ماه پیش در هر شبکه اجتماعی ردی از آن دیده می شد نوبت به برنامه «عشق ابدی» رسیده است تا بار دیگر به بهانه آشنابودن با رگ خواب جوان ها آنها را از دنیای واقعی جدا و دوست داشتن با خط کشی های توهمی را به آنها تحمیل کنند برنامه هایی که مشابه فراوانی در داخل با نام «اسپید دیت» (Speeddate) دارند.

 انتخاب کن یا انتخاب می شوی

نیم نگاهی به برنامه یوتیوبی عشق ابدی نشان می دهد که سازندگان با زیرکی تمام تلاش کرده اند از حضور دختران و پسران دهه های ۷۰ و ۸۰ استفاده کنند تا از این طریق مسیر جذب مخاطبان خاص یوتیوب برایشان آسان تر باشد. در این برنامه که با حضور ۵ دختر آغاز می شود مجری تلاش می کند مدام با گفتن این جمله که «برای نخستین بار خانم ها قرار است انتخاب کنند.» این برنامه را سوار بر یک ساختارشکنی معرفی کند اما در ادامه راه مدام این جمله از مجری شنیده می شود که «انتخاب کن یا انتخاب می شی» تا پشت پرده این ادعای پوشالی و ابتذال حاکم بر این برنامه عیان شود.

زنگ خطر برای دنیای فانتزی

پژوهش های داخلی در مورد این قبیل برنامه ها صورت گرفته است که خبر از یک فاجعه می دهند. به عنوان مثال پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات در سال ۱۳۹۹ با تکیه بر یک پژوهش اعلام کرد که «مصرف سریال های خارجی عاشقانه با افزایش نارضایتی از روابط واقعی و کاهش تاب آوری عاطفی میان دختران و پسران جوان همراه بوده است. مخاطبان با مواجهه مکرر با روایاتی غیرواقعی از عشق در تعامل با واقعیت های پیچیده رابطه دچار سردرگمی و گاه سرخوردگی می شوند.»

خطر بیخ گوش جوانان

علیرضا شریفی یزدی روانشناس اجتماعی در این باره گفت: برنامه یوتیوبی «عشق ابدی» بار دیگر نقاط ضعف فرهنگ سازی در ایران را نشانه گرفت و با سوار شدن بر یک موج توهمی خود را در شبکه اجتماعی عرضه کرد. همواره در رابطه با چنین برنامه های ضدفرهنگ و مبتذلی ۲ نگاه وجود دارد؛ از یک سو باید قبول کرد که عده اندکی به همین سبک و سیاق زندگی می کنند اما از سوی دیگر نباید فراموش کنیم که برخی برنامه ساز ها از یک نقطه تاریک- هر چند محدود-برای کسب درآمد خود بهره می برند. جامعه ما به شدت تب دار است و برخی همچون سازندگان این برنامه از چنین شرایطی به نفع خود بهره می برند و زمینه برای تولید محتوا های شرم ستیز فراهم می شود.