خلاصه کتاب قول: فاتحه ای بر رمان پلیسی ( نویسنده فریدریش دورنمات )

رمان «قول: فاتحه ای بر رمان پلیسی» اثر فریدریش دورنمات، داستان بازرسی به نام ماتئی است که با وسواس و تعهدی ویرانگر، به دنبال قاتل دختری کوچک می گردد و این جستجو او را تا مرز جنون می کشاند. این اثر کلاسیک، فراتر از یک رمان پلیسی معمولی، به چالش کشیدن کلیشه ها و مرزهای ژانر می پردازد.

فریدریش دورنمات، یکی از برجسته ترین نویسندگان سوئیسی قرن بیستم، با نگاهی منحصر به فرد به ادبیات و ماهیت انسان، آثاری خلق کرده است که همواره مخاطبان را به تفکر وامی دارد. در میان انبوه آثار او، «قول» جایگاهی ویژه دارد؛ رمانی که نه تنها یک معمای جنایی را روایت می کند، بلکه به کاوشی عمیق در باب ماهیت عدالت، وسواس، شانس و تقدیر می پردازد. این رمان پلیسی فلسفی، خواننده را به سفری پرکشش در ذهن یک بازرس سوق می دهد که قولش به مادری داغدار، زندگی او را زیر و رو می کند. آیا عدالت همیشه محقق می شود؟ تعهد تا کجا می تواند یک انسان را پیش ببرد؟ و آیا حقیقت، آن گونه که انتظار داریم، خود را آشکار می سازد؟ «قول» دعوتی است برای بازنگری در آنچه از ژانر پلیسی می شناسیم. این مقاله تلاش می کند تا نه تنها خلاصه ای جامع از این اثر جاودانه ارائه دهد، بلکه به عمق فلسفی و چرایی عنوان فرعی آن، «فاتحه ای بر رمان پلیسی»، نیز بپردازد و ابعاد پنهان و تأثیرگذار آن را برای خوانندگانی که به دنبال تجربه ای متفاوت در ادبیات جنایی هستند، روشن سازد.

فریدریش دورنمات: نویسنده ای فراتر از ژانر پلیسی

فریدریش دورنمات (Friedrich Dürrenmatt)، نویسنده و نمایشنامه نویس سرشناس سوئیسی، در پنجم ژانویه ۱۹۲۱ در شهر برن به دنیا آمد. او که از پدری کشیش و پدربزرگی شاعر و منتقد به دنیا آمده بود، از همان ابتدا در محیطی پرورش یافت که ادبیات و تفکر انتقادی، نقشی محوری داشت. سبک نگارش او به وضوح تحت تأثیر این پیشینه خانوادگی و دیدگاه های فلسفی اش قرار گرفته است؛ آثاری که اغلب با چاشنی طنز سیاه، نقد اجتماعی و تأملات عمیق وجودی همراه هستند. دورنمات هرگز خود را صرفاً محدود به یک ژانر خاص نکرد، اما رویکرد او به رمان های پلیسی، به ویژه در آثاری چون «قول»، «قاضی و جلادش» و «سوءظن»، تفاوت آشکاری با رمان های کارآگاهی مرسوم دارد.

برخلاف نویسندگان سنتی ژانر پلیسی که عمدتاً بر حل معما، کشف قاتل و برقراری عدالت در پایان داستان تمرکز می کنند، دورنمات نگاهی متفاوت دارد. او از چارچوب های ژانر پلیسی به عنوان بستری برای کاوش در پیچیدگی های روح انسان، نقد ناکارآمدی سیستم های قضایی و اجتماعی، و پرداختن به موضوعاتی چون جبر، شانس، و مسئولیت پذیری فردی بهره می برد. برای او، کشف قاتل هدف نهایی نیست، بلکه وسیله ای است برای فرو رفتن در اعماق روان شخصیت ها و به نمایش گذاشتن پوچی و بی معنایی تلاش های انسانی در برابر نیروهای بزرگ تر. به همین دلیل، رمان های پلیسی دورنمات اغلب به ژانر فلسفی و روان شناختی نزدیک تر هستند و همین رویکرد عمیق، «قول» را به یکی از برجسته ترین آثار او و ادبیات جهان تبدیل کرده است. این رمان، بازتابی از اندیشه های او درباره انسان، سرنوشت و حقیقت است که در لفافه ای از یک داستان جنایی، پیچیدگی های وجودی را به تصویر می کشد.

خلاصه داستان کتاب قول: معمایی در دل تعهد و جنون

داستان «قول» با ملاقاتی غیرمنتظره آغاز می شود؛ ملاقاتی میان یک نویسنده رمان های پلیسی و رئیس پلیس سابق کانتون زوریخ، دکتر اچ. این نویسنده که برای سخنرانی درباره کارآگاهان خیالی به زوریخ آمده، به صورت اتفاقی با دکتر اچ آشنا می شود و همین آشنایی، او را به شنیدن روایتی غریب سوق می دهد. دکتر اچ که از کلیشه های رمان های پلیسی و پایان های همیشگی آن ها خسته است، داستان بازرس زبده ای به نام ماتئی را برای نویسنده تعریف می کند؛ داستانی که به باور او، فاتحه ای بر رمان پلیسی به شیوه رایج آن است.

پرونده ماتئی، بازرس باهوش و باسابقه، در آستانه ترک پلیس و شروع شغلی جدید در اردن، رقم می خورد. جسد مثله شده دختربچه ای ۹ ساله در جنگلی در نزدیکی زوریخ پیدا شده است. ماتئی، که تنها یک روز تا بازنشستگی اش باقی مانسته، مسئول رسیدگی به این پرونده وحشتناک می شود. او به سرعت سر صحنه جرم حاضر می شود و با صحنه ای دلخراش روبرو می گردد. در همان جا، در میان آن فضای سنگین و دردناک، با مادر داغدیده دخترک ملاقات می کند. این ملاقات، نقطه عطفی در زندگی ماتئی می شود؛ او تحت تأثیر عمق رنج مادر، به او قولی می دهد، قولی که زندگی اش را برای همیشه تغییر می دهد: او سوگند می خورد که قاتل دخترش را پیدا خواهد کرد، هرچند که خود نمی داند این قول چه عواقب ویرانگری خواهد داشت.

تحقیقات پلیس به سرعت پیش می رود و مظنونی به نام هینزلی، یک دستفروش سیار، دستگیر می شود. او تحت بازجویی های طولانی و طاقت فرسا، سرانجام اعتراف به قتل می کند و حتی جزئیات ناخوشایندی را نیز بازگو می کند. اما ماتئی، که به شم پلیسی خود اعتماد دارد، باور نمی کند که هینزلی قاتل اصلی باشد. او حس می کند که هینزلی تنها به دلیل فشار بازجویی اعتراف کرده و قاتل واقعی هنوز آزاد است. با وجود مخالفت ماتئی، پرونده به دلیل اعترافات هینزلی مختومه اعلام می شود و او نیز که از فشار روانی این پرونده و ناکامی در پیدا کردن قاتل واقعی به تنگ آمده، تصمیم می گیرد از نیروی پلیس کناره گیری کند.

ماتئی اما به قول خود وفادار می ماند. او شغلی را در یک پمپ بنزین دورافتاده در مسیر احتمالی قاتل پیدا می کند. نقشه او این است که از دختربچه ای کوچک به عنوان طعمه استفاده کند، به این امید که قاتل زنجیره ای که قربانیانش را از میان کودکان انتخاب می کند، به دام او بیفتد. این تصمیم، نقطه آغاز سقوط روحی و روانی ماتئی است. او هر روز با آن دختربچه در پمپ بنزین می نشیند و انتظار می کشد، انتظاری که او را به ورطه جنون می کشاند. زندگی او به یک وسواس بی حد و حصر تبدیل می شود؛ شغلی را از دست می دهد، روابط انسانی اش مختل می شود و تنها هدفش، یافتن قاتل است. سال ها می گذرد و ماتئی همچنان در این انتظار تلخ، غرق در توهم و جنون، به زندگی ادامه می دهد.

در اوج ناامیدی و در حالی که ماتئی به یک پیرمرد تنها و کاملاً از هم گسیخته تبدیل شده است، حقیقت به طرزی غیرمنتظره و کاملاً تصادفی آشکار می شود. یک تصادف رانندگی تراژیک، مسیر زندگی قاتل واقعی را تغییر می دهد و او را در وضعیت بحرانی قرار می دهد. همسر قاتل که از جنایات او آگاه است، در لحظات پایانی عمر همسرش، برای آرامش وجدان خود، به دکتر اچ که حالا رئیس بیمارستان شده، تمام حقیقت را فاش می کند. به این ترتیب، قاتل واقعی شناسایی می شود، اما نه به واسطه نبوغ کارآگاهی ماتئی، بلکه به دلیل یک تصادف محض و غیرقابل پیش بینی.

پایان بندی رمان به شدت تلخ و تأمل برانگیز است. قاتل واقعی در نهایت کشته می شود و پرونده بسته می شود، اما ماتئی که سال ها در مسیر یافتن او از خود گذشته و به انسانی وسواسی و دیوانه تبدیل شده بود، هرگز از این حقیقت مطلع نمی شود. او همچنان در جنون خود زندگی می کند، در همان پمپ بنزین متروک نشسته و منتظر قاتلی است که دیگر وجود ندارد. سرنوشت ماتئی و نحوه کشف حقیقت، «قول» را به رمانی تبدیل می کند که خواننده را تا مدت ها پس از اتمام آن، به تفکر درباره ماهیت عدالت، شانس و تباهی انسانی وامی دارد.

«مردم به این امید بسته اند که لااقل پلیس بلد باشد نظم دنیا را برقرار کند، گرچه امیدی چرندتر از این نمی توانم مجسم کنم. اما در تمام این داستان های جنایی و پلیسی متاسفانه سر آدم به نحو خاصی کلاه گذاشته می شود.»

«فاتحه ای بر رمان پلیسی»: چرا قول متفاوت است؟

عنوان فرعی «فاتحه ای بر رمان پلیسی» برای «قول»، نه تنها یک عبارت صرف، بلکه بیانیه ای عمیق از سوی فریدریش دورنمات است. این عبارت، عصاره دیدگاه او به ژانر پلیسی و تلاشش برای شکستن قالب های کلیشه ای آن را در خود جای داده است. دورنمات در این رمان، به گونه ای هوشمندانه، ستون های اصلی رمان پلیسی کلاسیک را به چالش می کشد و آن ها را درهم می شکند تا چیزی فراتر از یک معمای صرف ارائه دهد.

یکی از برجسته ترین تفاوت ها، عدم قهرمان گرایی است. برخلاف کارآگاهان باهوش، شکست ناپذیر و بی عیب و نقص در رمان های سنتی، قهرمانان دورنمات پیچیده، آسیب پذیر و اغلب ناموفق اند. بازرس ماتئی نه تنها به قهرمانی که در نهایت عدالت را برقرار می کند تبدیل نمی شود، بلکه به انسانی تباه شده و دیوانه فرو می غلتد. او تجسم ناکامی انسان در برابر نیروهای ناشناخته و غیرقابل کنترل است. این رویکرد، تصویری واقع بینانه تر و تلخ تر از انسان را به نمایش می گذارد و مخاطب را با قهرمانی نامتعارف روبرو می کند.

همچنین، «قول» به عدالت مبهم می پردازد. در رمان های پلیسی رایج، در پایان داستان عدالت همیشه پیروز می شود و قاتل به سزای اعمالش می رسد. اما در «قول»، دورنمات ناکارآمدی سیستم قضایی و پلیس را در برقراری عدالت حقیقی به نمایش می گذارد. کشف قاتل نه از طریق منطق دقیق کارآگاهی و سیستم قضایی، بلکه به واسطه یک تصادف تراژیک و غیرقابل پیش بینی رخ می دهد. این امر، پرسش های عمیقی درباره ماهیت عدالت و اینکه آیا همیشه حقیقت آن گونه که می خواهیم آشکار می شود یا خیر، مطرح می کند.

نقش شانس و بی نظمی نیز محوری است. دورنمات به شدت بر تأثیرات غیرقابل پیش بینی شانس و تصادف در حل پرونده ها تأکید دارد، نه بر استدلال صرف و منطق بی عیب و نقص. زندگی ماتئی، و سرانجام کشف قاتل، همه و همه تحت تأثیر حوادثی خارج از کنترل و پیش بینی او قرار می گیرد. این رویکرد، با ساختار منظم و منطقی رمان های پلیسی سنتی که در آن هر سرنخ به کشف دیگری منجر می شود، در تضاد است و پوچی و بی معنایی تلاش های بیهوده انسان را برجسته می سازد.

«قول» به طور عمیق بر روانشناسی شخصیت ها تمرکز دارد. رمان به جای تمرکز بر جزئیات جنایت، به جنبه های تاریک و روانشناختی انسان، وسواس، جنون و تحلیل سیر فروپاشی شخصیت ماتئی می پردازد. این کاوش روان شناختی، به داستان عمق فلسفی می بخشد و آن را از یک معمای جنایی ساده به اثری عمیق تر در باب ماهیت انسان و تعهد تبدیل می کند.

در نهایت، پایان غیرمنتظره رمان، با دور شدن از پایان های «خوش» یا «منطقی» رمان های پلیسی کلاسیک، حس ناامیدی و واقع گرایی تلخی را به خواننده القا می کند. این اثر نه تنها فاتحه ای بر رمان پلیسی می خواند، بلکه دعوتی است برای خوانندگان تا به رمان های جنایی با دیدگاهی عمیق تر و فراتر از صرفاً حل یک معما نگاه کنند.

شخصیت پردازی در قول: بازرسی در آستانه فروپاشی

یکی از نقاط قوت بی بدیل رمان «قول»، شخصیت پردازی های عمیق و چندلایه آن است که به داستان ابعادی روان شناختی و فلسفی می بخشد. دو شخصیت اصلی، ماتئی و دکتر اچ، هر یک نقش مهمی در پیشبرد روایت و انتقال پیام های دورنمات ایفا می کنند.

ماتئی: بازرسی در آستانه جنون

بازرس ماتئی، قهرمان اصلی داستان، شخصیتی است که در ابتدای رمان، باهوش، دقیق و متعهد به کارش نشان داده می شود. او در اوج موفقیت حرفه ای خود قرار دارد و قرار است بازنشسته شود، اما یک «قول» زندگی اش را به کلی دگرگون می کند. ماتئی از یک بازرس منطقی و حرفه ای، به تدریج به انسانی وسواسی تبدیل می شود که زندگی اش تنها یک هدف دارد: یافتن قاتل دختربچه. این تعهد وسواس گونه، او را به ورطه جنون می کشاند. سیر تحول ماتئی در داستان، به طرز دردناکی به تصویر کشیده می شود؛ خواننده شاهد فروپاشی تدریجی او، از دست دادن عقل و تبدیل شدنش به موجودی اسیر توهم و انتظار است. ماتئی نمادی است از انسان هایی که در جستجوی حقیقت یا اجرای عدالت، مرزهای عقل و منطق را درمی نوردند و خود را در این مسیر، تباه می کنند. او نشان می دهد که چگونه یک تعهد خیرخواهانه می تواند به وسواسی مخرب تبدیل شود و زندگی فرد را به کلی ویران سازد. این شخصیت، به خواننده اجازه می دهد تا دردهای روحی و روانی او را حس کند و با او همگام شود.

دکتر اچ: راوی و منتقد ژانر

دکتر اچ، رئیس پلیس سابق و راوی اصلی داستان، نقش کلیدی در «قول» ایفا می کند. او نه تنها روایتگر ماجرای ماتئی است، بلکه خود به نوعی، مفسر و منتقد ژانر رمان پلیسی نیز محسوب می شود. از همان ابتدا، دکتر اچ با دیدگاه های کلیشه ای درباره رمان های پلیسی مخالفت می کند و از نویسنده می خواهد که فراتر از قهرمان پردازی های رایج و منطق همیشگی به داستان نگاه کند. او با روایت داستان ماتئی، قصد دارد نشان دهد که حقیقت و عدالت همیشه آن گونه که در رمان ها به تصویر کشیده می شوند، آشکار نمی گردند و شانس و تصادف نیز در زندگی واقعی نقش پررنگی دارند. دکتر اچ به عنوان صدای دورنمات، تئوری های نویسنده را درباره ناکارآمدی پلیس و سیستم قضایی، و نقش غیرمنتظره شانس در رویدادها، به خواننده منتقل می کند. او از طریق روایت خود، خواننده را به تفکر درباره مرزهای حقیقت، تخیل و ماهیت ژانر پلیسی وامی دارد.

پیچیدگی و لایه های پنهان این شخصیت هاست که «قول» را از یک رمان پلیسی صرف فراتر می برد و آن را به اثری عمیق در ادبیات روان شناختی تبدیل می کند. خواننده با هر جمله، بیشتر به اعماق ذهن ماتئی فرو می رود و با دیدگاه انتقادی دکتر اچ به جهان و ادبیات، به چالش کشیده می شود.

مفاهیم و مضامین اصلی: فراتر از یک جنایت

کتاب «قول» اثر فریدریش دورنمات، اثری است که فراتر از روایت یک جنایت، به کاوش در مفاهیم و مضامین فلسفی و انسانی عمیقی می پردازد. این رمان پلیسی فلسفی، خواننده را وامی دارد تا درباره ابعاد مختلف زندگی و انتخاب های انسانی به تأمل بپردازد.

عدالت و حقیقت: مرز باریک توهم

یکی از محوری ترین مضامین رمان، پرسش درباره ماهیت «عدالت» و «حقیقت» است. آیا عدالت واقعی همیشه محقق می شود؟ و آیا حقیقت آن گونه که ما تصور می کنیم، همیشه آشکار است؟ دورنمات با نشان دادن ناکامی های سیستم پلیس در یافتن قاتل اصلی و همچنین کشف تصادفی حقیقت، نشان می دهد که عدالت همیشه از طریق راه های منطقی و برنامه ریزی شده به دست نمی آید. ماتئی به دنبال حقیقتی مطلق است، اما نهایتاً در دام توهم خود فرو می رود. این موضوع، مرز باریک میان حقیقت و توهم را به نمایش می گذارد و خواننده را به چالش می کشد تا درباره تعاریف سنتی خود از این مفاهیم بازنگری کند.

تعهد و وسواس: پیامدهای یک قول

«قول» ماتئی به مادر مقتول، نقطه آغازین سیر نزولی اوست. این رمان به بررسی پیامدهای وسواس گونه یک تعهد بر زندگی فرد می پردازد. ماتئی، که به دلیل یک قول، زندگی شخصی و حرفه ای خود را رها می کند، به تدریج به انسانی گرفتار وسواس و جنون تبدیل می شود. این بخش از داستان به زیبایی نشان می دهد که چگونه یک نیت خیرخواهانه می تواند به تباهی منجر شود، زمانی که به وسواسی کورکورانه بدل گردد. این موضوع، تلنگری است برای فکر کردن به مرز میان تعهد و جنون.

شانس و تقدیر: بازی سرنوشت

برخلاف رمان های پلیسی که بر منطق و استدلال استوارند، دورنمات بر نقش محوری «شانس» و «تقدیر» تأکید می کند. کشف قاتل واقعی نه از طریق نبوغ ماتئی، بلکه به واسطه یک حادثه رانندگی کاملاً تصادفی و اعتراف همسر قاتل در لحظات پایانی عمرش اتفاق می افتد. این تأکید بر تصادف، به داستان عمق فلسفی می بخشد و نشان می دهد که چگونه حوادث غیرقابل پیش بینی می توانند مسیر زندگی و حل معما را به کلی تغییر دهند و برنامه ریزی های انسانی را بی اثر سازند.

مرگ و زندگی: نگاهی متفاوت

رمان نگاهی متفاوت به «مرگ» و «زندگی» دارد. مرگ دختربچه، آغازگر زنجیره ای از اتفاقات است که زندگی ماتئی را زیر و رو می کند. رمان به نوعی، جستجوی معنا در مواجهه با مرگ و پوچی را به تصویر می کشد. زندگی ماتئی پس از آن قول، به یک مرگ تدریجی تبدیل می شود؛ مرگی از درون که او را از جهان واقعی جدا می سازد.

طبیعت شر: ابهامی فراگیر

شر در «قول»، نه به عنوان یک نیروی مشخص و قابل شناسایی، بلکه به عنوان یک نیروی مبهم و فراگیر به تصویر کشیده می شود. قاتل، شخصیتی است که تا پایان رمان به شکلی مرموز و پنهان باقی می ماند و حتی پس از شناسایی، ابهامات زیادی درباره ماهیت جنایات او وجود دارد. این رویکرد، شر را به چیزی فراتر از یک فرد یا عمل خاص تبدیل می کند و آن را به عنوان بخشی نامرئی و دائم الوجود از واقعیت انسانی مطرح می سازد.

«اینکه شما دیوانگی را به عنوان روش انتخاب می کنید، شاید جسارت آمیز باشد. من با کمال میل قبول دارم. امروزه رفتارهای غیرعادی، همه را به تحسین می اندازد، اما وحشت از این است که روزی برسد که فقط دیوانگی برایتان باقی بماند.»

اقتباس سینمایی The Pledge: نگاهی کوتاه

رمان «قول» فریدریش دورنمات، به دلیل مضامین عمیق و داستان پردازی جذابش، همواره مورد توجه سینماگران قرار گرفته است. یکی از برجسته ترین اقتباس های سینمایی از این اثر، فیلم «The Pledge» به کارگردانی شان پن است که در سال ۲۰۰۱ اکران شد. در این فیلم، بازیگر بزرگ و شناخته شده، جک نیکلسون، نقش بازرس جری بلک (معادل ماتئی در رمان) را ایفا می کند.

فیلم شان پن تا حد زیادی به روح کتاب و مضامین اصلی آن وفادار مانده و توانسته است فضای تاریک، روان شناختی و تأمل برانگیز رمان را به خوبی به تصویر بکشد. بازی بی نظیر جک نیکلسون در نقش بازرسی که در دام وسواس یک قول گرفتار می شود، به عمق شخصیت ماتئی در رمان می افزاید. اگرچه تغییراتی در جزئیات داستان و محیط آن صورت گرفته تا با فضای سینمای آمریکا همخوانی داشته باشد، اما پیام اصلی دورنمات درباره ناکارآمدی عدالت و نقش شانس در زندگی انسان، در اقتباس سینمایی نیز به خوبی منعکس شده است. این فیلم، دریچه ای دیگر برای علاقه مندان به ادبیات و سینماست تا با این اثر درخشان آشنا شوند.

بخش هایی خواندنی از متن کتاب

رمان «قول» سرشار از جملات و پاراگراف های تأمل برانگیز است که جوهر فلسفی و روان شناختی آن را به نمایش می گذارد. در اینجا چند نقل قول تاثیرگذار از متن کتاب را می خوانیم که به شما کمک می کند بیشتر با لحن و عمق این اثر آشنا شوید:

«من نمی خواستم با دنیا رو به رو بشوم، می خواستم مثل یک آدم کار کشته به دنیا غلبه کنم، اما غصه اش را نخورم. می خواستم برتری ام را در برابرش حفظ کنم، به خودم مسلط باشم، مثل یک تکنسین، به آن تسلط داشته باشم.»

این جمله، عمق رویکرد ماتئی به زندگی و تلاشش برای کنترل همه چیز را نشان می دهد که نهایتاً به تباهی او منجر می شود.

«دخترک فقط به قصه و افسانه فکر می کرد؛ گاهی منتظر یک پری بود، گاهی منتظر یک جادوگر؛ انگار تمسخری باشد به انتظار کشیدنِ خود ماتئی.»

این توصیف شاعرانه از دختربچه، عمق انتظارهای ماتئی و تفاوت دنیای بی گناه کودکان با واقعیت تلخ جستجوی او را برجسته می سازد و کنایه ای تلخ به تلاش های بیهوده اوست.

«ما فقط در صورتی در برابر پوچی هایی که همیشه بالاجبار و هرچه بیش تر سر راهمان قرار می گیرند، از پا در نمی آییم، فقط در صورتی می توانیم در این دنیا تا حدی راحت زندگی کنیم، که در کمال فروتنی حساب این پوچی ها را هم در برنامه ریزی هایمان بکنیم.»

این نقل قول، یکی از مهم ترین مضامین فلسفی دورنمات را در خود جای داده است: پذیرش پوچی و بی معنایی زندگی به عنوان بخشی از واقعیت و اهمیت فروتنی در برابر آن. این دیدگاه، هسته اصلی رویکرد دورنمات به جهان و انسان را تشکیل می دهد و «قول» تجلی بارزی از این اندیشه است.

مشخصات کتاب قول

کتاب «قول: فاتحه ای بر رمان پلیسی» اثری است که از زمان انتشار تاکنون مورد توجه بسیاری از علاقه مندان به ادبیات قرار گرفته است. در اینجا مشخصات کامل این کتاب ارزشمند را مشاهده می کنید:

عنوان کتاب	قول: فاتحه ای بر رمان پلیسی
نویسنده	فریدریش دورنمات (Friedrich Dürrenmatt)
مترجم	سید محمود حسینی زاد
ناشر اصلی	دیوژن (Diogenes) – ۱۹۵۷
ناشر در ایران	نشر ماهی و دیگر ناشران
سال انتشار نسخه اصلی	۱۹۵۷
تعداد صفحات	۱۹۲ صفحه (بر اساس چاپ نشر ماهی)
ژانر اصلی	پلیسی، جنایی، فلسفی، روان شناختی

این کتاب با ترجمه روان و دقیق سید محمود حسینی زاد، سال هاست که در فهرست پرفروش ترین و محبوب ترین کتاب های نشر ماهی قرار دارد و توانسته است جایگاه ویژه ای در میان خوانندگان فارسی زبان پیدا کند.

نتیجه گیری

«قول: فاتحه ای بر رمان پلیسی» اثری است که خواننده را به سفری عمیق در اعماق روان انسان و ماهیت حقیقت می برد. فریدریش دورنمات با هوشمندی تمام، مرزهای ژانر پلیسی را درنوردیده و به جای ارائه یک معمای صرف، به تأملاتی فلسفی درباره عدالت، وسواس، شانس و تباهی انسانی پرداخته است. این رمان، نه تنها یک داستان جنایی پرکشش است، بلکه بیانیه ای هنری در باب نقد کلیشه ها و دعوت به دیدگاهی واقع بینانه تر نسبت به زندگی و سرنوشت. ماتئی، قهرمانی که در دام تعهد وسواس گونه خود فرو می رود، نمادی است از انسان هایی که در جستجوی حقیقت، خود را گم می کنند.

پیام ماندگار «قول» در این است که حقیقت همیشه آن گونه که ما می خواهیم آشکار نمی شود و شانس و تصادف، نقش پررنگ تری در زندگی ایفا می کنند تا منطق و استدلال صرف. این اثر با پایان بندی تلخ و تأمل برانگیز خود، تأثیر عمیقی بر ذهن خواننده می گذارد و او را وامی دارد تا پس از اتمام کتاب، همچنان به مضامین آن فکر کند. اگر به دنبال تجربه ای متفاوت از یک رمان پلیسی هستید، اثری که نه تنها شما را درگیر یک معما کند، بلکه به تفکر درباره ابعاد پیچیده وجودی انسان و ماهیت عدالت و حقیقت وادارد، مطالعه «قول» اثر فریدریش دورنمات، تجربه ای فراموش نشدنی و بسیار ارزشمند خواهد بود. این کتاب، اثری جاودانه است که در ادبیات جهان جایگاهی ویژه دارد و همچنان الهام بخش بسیاری از نویسندگان و هنرمندان است.