جزییاتی تازه درباره سال گربه و بهرام افشاری | کمدی متفاوت در سینمای ایران

آفتاب نیوز :

مصطفی تقی زاده با وجود علاقه به فعالیت در سینمای جریان اصلی، دارای روحیه ای تجربه گرا و ذایقه ای غیر قابل پیش بینی است. در سال های اخیر از او فیلم «زرد» با بازی بهرام رادان و مهرداد صدیقیان به روی پرده رفته است. اثری اجتماعی که لحنی تلخ و گزنده داشت. پس از آن، او با «حرفه ای» ساخت سریال برای شبکه نمایش خانگی را تجربه کرد. حضور سیروان و زانیار خسروی باعث شد تا این مجموعه جنایی و معمایی که از قصه ای متفاوت سود می برد، در مرکز توجه قرار بگیرد.

فیلم تازه تقی زاده اما، یک کمدی سرخوشانه با زمینه های پررنگ فانتزی است. وسوسه ساخت چنین آثاری احتمالا با توجه به موج تازه ساخت فیلم های کمدی در سال های اخیر و موفقیت های تجاری این آثار به کارگردانان جوان و تجربه گرا نیز سرایت کرده است.

«سال گربه» یک کمدی متفاوت در سینمای ایران است و برای ساخت آن ظرافت و دقتی ویژه صرف شده است. فیلم درباره جوانی است که در سال گربه متولد شده است و نحسی این سال که هر 12 سال یک بار اتفاق می افتد، باعث نابود شدن اطرافیان او می شود! به علاوه هدف اصلی او در زندگی، کسب شهرت به هر قیمتی است و تلاقی این دو موضوع، موقعیت های دراماتیک فیلم را شکل می دهد.

فیلمساز برای روایت قصه خود در یک فضای نامانوس، در چینش ترکیب بازیگران دست به انتخاب هایی هوشمندانه زده است. «سال گربه» دارای فضایی انتزاعی و شمایلی فانتزی است و در باورپذیر جلوه کردن چنین آثاری، توانایی و قدرت بازیگران در خلق اتمسفری ریال و منطبق بر تجربه زیسته مخاطبان، نقشی مهم و اساسی دارد. فیلم بیش از آنکه متکی بر درامی سرراست و روایتی خطی باشد، دارای موقعیت های کمدی منطبق بر خرده پیرنگ است که هر یک از آن ها در کنار یکدیگر قصه فیلم را به صورتی پازل گونه شکل می دهند.

به علاوه گروه بازیگران فرعی این اثر نظیر هومن برق نورد و لادن ژافه وند در عین حضور کوتاه خود، ارایه ای گرم، باورپذیر و جالب توجه دارند. مصطفی تقی زاده به عنوان نویسنده این اثر تلاش کرده تا در مرحله اول، با نگارش فیلمنامه ای پرجزییات و سرشار از کاشت و برداشت های لحظه ای که در قالب روایتی غیر خطی شکل گرفته اند، مصالح لازم را برای خلق یک کمدی متفاوت فراهم کند. با وجود آنکه فیلم تازه او یک کمدی موقعیت به حساب می آید، اما دیالوگ های بازیگران و خصوصا کاراکتر جهانگیر غزنوی که بهرام افشاری آن را ایفا کرده، نقش اصلی را در خنده گرفتن از مخاطب برعهده دارد.

فیلمساز با به کارگیری ترفند هایی خاص و خلاقانه باعث شکل گیری یک روایت منسجم در قالب خرده روایت ها شده است. همچنین انتخاب های درست در زمینه طراحی صحنه و انتخاب پالت رنگی مناسب خصوصا در فصل هایی از فیلم که دارای بار فانتزی بیشتری است، با خلاقیتی ویژه صورت گرفته و بروز این عوامل در فضاسازی مطلوب قصه و انتقال اتمسفر خیال انگیز اثر به مخاطب بسیار موثر است.

«سال گربه» با وجود آنکه از طرح روایی و شیوه داستان گویی متفاوتی سود می برد، اما از انجام بازی های پیچیده و زاید ساختاری و فرمی در طراحی فیلمنامه و کارگردانی در امان بوده و در تمام جنبه ها به هدف اصلی خود یعنی سرگرم کردن مخاطب، پایبند باقی مانده است. اگرچه کارگردان تلاش خود را به کار برده تا «سال گربه» شباهتی به سایر آثار کمدی در سینمای ایران نداشته باشد، اما به صورتی هوشمندانه و با توجه به اقبال تماشاگران به فیلم هایی با حال و هوای دهه شصت، قصه خود را به صورت موازی در آن مقطع و زمان حال روایت می کند.

به علاوه بهره بردن از بهرام افشاری به عنوان نقش اصلی این فیلم که سال گذشته «فسیل»، پرفروش ترین فیلم تاریخ سینمای ایران را بر پرده داشت از مواردی است که می تواند به راحتی فروش چند ده میلیاردی اثر را تضمین کند. افشاری دارای ظاهر فیزیکی خاصی بوده و بازیگر بسیار باهوشی است. او می تواند با توانمندی های خود نقش های متفاوتی را ایفا کند، موضوعی که پیش از این نیز بار ها آن را ثابت کرده است. با این وجود، در «سال گربه» نوع ارایه نقش توسط این بازیگر چندان دور از کار های اخیر او نیست و شمایی از کاراکتر های پیشین او را به یاد می آورد و این مسیله می تواند در حکم زنگ خطری برای او باشد تا در انتخاب های خود مواردی را لحاظ کند و از افتادن در ورطه تکرار در امان بماند.

آثاری که تاکنون از مصطفی تقی زاده شاهد بودیم، به لحاظ کیفی دارای سطحی استاندارد بوده اند و «سال گربه» نیز از این قاعده مستثنی نیست. فیلمی که با وجود برخی ضعف های روایی در نیمه اول، فضایی پرتحرک و مفرح بر یک سوم پایانی آن حاکم است و درنهایت مخاطب ناراضی سالن نمایش را ترک نمی کند.